28 ноября 2019
Æртыккаг хатт Мæздæджы районы ахуыргæнджытæ æмæ сæ хистæркъласонтæ архайынц республикон конкурс-æркасты «Ирон дæн æз». Æхсæнадон змæлд «Иудзинад»-ы хъæппæрисæй æрвылаз лæппутæ æмæ чызджытæ бацæттæ кæнынц сæхи: иронау чи рæсугъддæр ныффысса нывæцæн æмæ йæ аивæй бакæса, чи бæстондæр радзура йæ мыггаджы равзæрд æмæ фæндаджы тыххæй, ирон бæрæгбонтæ æмæ чындзæхсæвы æгъдæуттыл, ирон хæдзары кусæн дзауматыл чи бафæраза афæлгæсын… Хæслæвæрдтæ нæ ивынц, æмæ, кæй фæнды бацархайын, йæ зонындзинæдтæ ирондзинадæй фæфылдæр кæнын, уымæн йæ бон у рагацау йæхи цæттæ кæнын.
Æппæтдунеон æхсæнадон змæлд «Иры Стыр Ныхас»-ы Мæздæджы районы хайады архайджытæ æмæ Мæздæджы районы администрацийы ахуырады уагдоны кусджытæ афойнадыл фехъусын кæнынц ирон æвзаджы ахуыргæнджытæн, цæмæй сæ хистæркъласонтæй равзарой конкурсмæ минæвæрттæ. Æппынкъаддæр хъæуы æртæ конкурсанты. Афтæ рауайы, æмæ, иронау чи æмбара æмæ дзура, ахæм фæсивæд скъолаты 10–11 кълæсты зын ссарæн вæййы. Ахуыргæнджыты сæ бахъæуы кæрæй-кæронмæ ахуыр кæнын иронау дзурыныл нæ адæмон национ царды бындуртыл. Хъыгагæн, бинонты æхсæн ахæм куыст нæ кæнынц, кæстæртимæ æгæр-мæгуыр дзургæ дæр стæм хатт фæкæнынц иронау.
Фарон фæззæджы лæппутæ æмæ ацы аз уалдзæджы чызджыты конкурстæн фысымтæ уыдысты Винограднæйы хъæуы администраци æмæ сæ Культурæйы ног хæдзары кусджытæ. Ацы аз сфæнд кодтой Веселæйы астæуккаг скъолайы саразын ерыс. Суанг фæстаг сахаты онг бæрæг нæ уыд, æрбацæудзæн æртыккаг архайæг æви нæ, уый. Скъолайы директор Дзебойты Фатимæ, æхсæнадон змæлд «Иры Стыр Ныхас»-ы районы хайады сæрдар Гуцаты Фридон æрбахуыдтой хъæуты хистæрты, ахуыргæнджыты, рæвдауæндоны хъомылгæнджыты æмæ скъоладзауты. «Иудзинад»-ы минæвар – конкурсы сæйраг аразæг Токты Валодя-иу телефонæй бон цалдæр хатты æрбадзырдта Дзæуджыхъæуæй: йæ зæрдæ æхсайдта, куыд цæттæ кæнынц Мæздæджы конкурсмæ. «Иудзинад»-ы бындурæвæрæг, амалхъом лæг Мæрзойты Тамерлан снысан кодта лæвæрттæ, æхцайы премитæ, фыццаг æртæ бынаты чи бацахса, уыдонæн, æмæ сæ ахуыргæнджытæн. Веселæйы скъолайы ахуыргæнджытæ бацæттæ кодтой цыбыр концерт. Ахуырдзаутæ Кокойты Эдик æмæ Калоты Мæдинæ аив бакастысты æмдзæвгæ ирон чызг æмæ лæппуйы тыххæй. Советскæйы скъолайы зарæггæнджыты къорд та уыцы рæстæг хъæуы уазæгуаты уыд. Ирон аив нывæфтыд уæлæдарæсы сценæйæ азарыдысты Кæхцгæнæны бæрæгбоны зарæг «Сой цæуы, сой!». Хистæртæ зæрдиаг арфæ ракодтой скъолайы директор Абайты Зæринæйæн: йе скъоладзаутæй ирон ничи у, фæлæ сæ æдзух ирон адæмон культурæ æмæ литературон аивадыл æфтауы, Ирыстон сын, куыд райгуырæн бæстæ, уарзын кæны. Медойты Аланæ азарыд уырыссагау Ирыстоны тыххæй, чызджыты къорд та йæ мелодимæ гæсгæ лирикон кафт акодтой. Арфæйы ныхæстимæ, иронау салам ратгæйæ, раныхас кодта Мæздæджы районы администрацийы сæргълæууæг Олег Яровой.
Винограднæйы астæуккаг скъолайы хистæркъласон Бекъойты Давид æмæ Веселæйы астæуккаг скъолайы ахуырдзау Айвазов Арсен – æрмæст дыууæйæ – ерысгæнгæйæ архайдтой конкурсы. Жюрийы уæнгтæ – Токты Валодя, Гуцаты Фридон, Саулохты Чермен – хорз æмæ иттæг хорз бæрæггæнæнтæ æвдыстой дыууæ лæппуйæн дæр. Цыдæр фарстыты сын æххуыс дæр кодтой. Афтæмæй бафиппайдтой: лæппутæ бирæ зонындзинæдтæ райстой, фæлæ ма хистæрты семæ бæстондæр бакусын хъуыд. Уыйадыл кæронбæттæны сæ бæрæггæнæнтæ уыдысты кæрæдзимæ хæстæг. Чысыл фылдæр баллтæ райста Айвазов Арсен (Бураты хæрæфырт), æмæ йын саккаг кодтой уæлахиздзауы ном. Уый дарддæр йæхи цæттæ кæндзæн республикон конкурсы кæронбæттæн этапмæ, кæцы уыдзæн 7 декабры. Токты Валодя схорзæхджын кодта лæппутæ æмæ сæ ахуыргæнджыты – Годжиаты Верæ æмæ Дауыраты Фатимæйы – æхцайы премитæй. Ноджы ма сын балæвар кодтой кады гæххæттытæ урс уардиты бæстытимæ.
Хистæртæ, ахуыргæнджытæ, ныййарджытæ конкурсы фæстæ бирæ фæныхас кодтой, цавæр мадзæлттæ нæ хъæуы аразын, цæмæй ацы уавæрæй – ирон хъæуты дæр сабитæ иууылдæр хæдзары уырыссагау кæй дзурынц,уымæй – фервæзæм! Чи нын у аххосджын, нæхи йеддæмæ?
БÆЗЫТЫ Ларисæ, конкурсы амонæг.
(На районный конкурс по традиционной культуре осетин среди старшеклассников школ Моздокского района с трудом нашли двоих участников, владеющих осетинским языком. Д. Бекоев и А. Айвазов успешно справились с заданиями благодаря своим учителям и получили от общественной организации «Единство» заслуженные награды.)
